We denken aan niks anders

dan de

toekomst

DUURZAME TEELT VAN WEERBARE PLANTEN

Welke ontwikkelingen verwachten de onderzoekers in de nabije toekomst? “Een van de dingen die ik zeker zie gebeuren, is precisievoeding”, zegt Wim. Wat houdt dat in? Arca legt het uit: “Op dit moment wordt voor alle planten vaak hetzelfde voedings- en bewateringsplan aangehouden, zonder echt te kijken naar de specifieke behoeften van die plant. We verwachten dat in de toekomst enkelvoudige voedingssupplementen de norm zullen worden. Op die manier kan de teler de voedingsstoffen in de gewenste verhouding mengen.” Wat betreft watergebruik verwachten de twee onderzoekers dat kwekers vaker zullen kiezen voor regenwater als primaire watervoorziening, aangevuld met herbruikbare bronnen, behandeld en ontzilt afvalwater (in plaats van ontzilt bronwater), in combinatie met het toedienen van voedingsstoffen.

“Sommige voedingsstoffen, zoals fosfaat en kalium, zijn niet hernieuwbaar en zullen dus schaars worden. Door meer te gaan recyclen in plaats van te verbruiken, kan dit tekort worden opgevangen. Denk bijvoorbeeld aan het ontginnen van mineralen uit rioolwater. Of aan het hergebruiken van de stikstofoverschotten uit mest van de landbouw in de tuinbouw.”

En dan is er natuurlijk nog de technologie. Volautomatisch meten met sensoren, monsters nemen met robots, kunstmatige intelligentie gebruiken om planten op afstand te telen, computergegenereerde voedingsplannen gebruiken, robots die het vuile werk opknappen en drones en camera’s die de kas zelfstandig in de gaten houden... In de toekomst kan dit allemaal werkelijkheid worden.

DRONES & DATA

TELEN 

ZOALS IN DE

TOEKOMST

Toekomstbestendig en duurzaam kweken is niet zo moeilijk als het lijkt. Arca en Wim geven enkele praktische tips die kwekers nu al kunnen toepassen.

Gebruik gecontroleerd vrijkomende meststoffen (bijv. Osmocote Exact) in combinatie met fertigatie. Zo kunt u de toediening van voedingsstoffen afstemmen op de behoeften van de verschillende gewassen en toch alle gewassen tegelijkertijd bewateren. Uit onderzoek naar de teelt van potorchideeën blijkt dat de EC-waarde en de totale stikstofuitstoot aanzienlijk kunnen worden verlaagd door gecontroleerd vrijkomende meststoffen toe te voegen aan het groeimedium en afvoerwater te hergebruiken

1

Wilt u afzonderlijke voedingsplannen creëren voor elk gewas, breng dan eerst de plantengroei, de plantgezondheid en de teeltomstandigheden in kaart. Als u eenmaal weet welke verschillende behoeften de planten hebben, kunt u het voedings- en bewateringsplan daarop aanpassen voor een hogere opbrengst, efficiëntere voeding en gezondere planten.

2

Streef naar het ideale evenwicht tussen het verlagen van de carbon footprint van de tuinbouw en het verhogen van de opbrengst. Breng alle omstandigheden en energieverbruikende elementen in kaart en pas ze naar wens aan. Kijk naar de kas zelf, de ventilatie, de schermen, de verwarming, de bewatering en de verlichting. Al deze elementen kunt u afzonderlijk van elkaar optimaliseren. Dit wordt Het Nieuwe Telen genoemd.

3

Reken niet alleen op robots en data! Er zijn nog steeds mensen van vlees en bloed nodig om planten te kweken. Gebruik al uw kennis en ervaring op het gebied van plantenfysiologie en natuurkunde. Denk na over hoe planten groeien en hoe u ze daarbij kunt helpen door de juiste omstandigheden en voedingsplannen te creëren.

4

Arca Kromwijk en Wim Voogt zijn werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker bij Wageningen University & Research, gespecialiseerd in glastuinbouw.

Zij weten alles over het telen van planten en zijn iedereen altijd een stapje voor. Hun onderzoeksprojecten in verschillende expertisegebieden zijn gericht op het ontdekken van nieuwe teeltmethodes en het verbeteren van conventionele teeltwijzen om planten te beschermen tegen plagen en tegelijkertijd de milieubelasting van de glastuinbouw te verminderen. We spraken met hen over de glastuinbouw nu en in de (nabije) toekomst.

 

Arca: “Meststoffen kunnen hierbij ook een rol spelen, maar ze verrichten geen wonderen, zoals mensen soms lijken te denken. Sommige voedingsstoffen lijken echter positieve effecten te hebben. Een voorbeeld daarvan is silicium. Deze voedingsstof vertraagt de ontwikkeling van meeldauw in komkommer-, rozen- en aardbeienplanten. Ook calcium lijkt een gunstig effect te hebben. We hebben ontdekt dat plantencellen met een calciumtekort vatbaarder zijn voor Botrytis. Het kan dus helpen om extra calcium toe te voegen aan de plantenvoeding, hoewel de ziekte nooit helemaal te voorkomen is.”

Een andere manier om planten weerbaarder te maken, is door de luchtvochtigheid in de kas aan te passen, aangezien met name schimmels goed gedijen in een warme, vochtige omgeving. Of u kunt nuttige bacteriën of biologische vijanden uitzetten in het teeltsysteem. Bij Wageningen University & Research doen ze ook onderzoek naar de invloed van bacteriën en schimmels in de bodem op de weerbaarheid van planten. In 2020 wordt de hypothese getest dat het toedienen van een evenwichtige mix van voedingsstoffen in de bodem, bijvoorbeeld door gecontroleerd vrijkomende meststoffen te gebruiken in plaats van traditionele meststoffen, de diversiteit van het bodemleven kan verbeteren, waardoor ook de plantgezondheid beter wordt.

KAS

2030

Een van de kassen bij Wageningen University & Research in Bleiswijk licht roze op. “Welkom in de kas van 2030!”

De regelgeving rondom het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen wordt steeds strenger en de maatschappelijke druk op de tuinbouwsector om zijn carbon footprint te verlagen is groot. Daardoor wordt preventie essentieel. In plaats van ziekten en plagen te bestrijden met chemische of andere energieverbruikende methodes, zoeken de onderzoekers naar manieren om het ontstaan van plagen te voorkomen. “Onderzoek naar de weerbaarheid van een plant richt zich op twee onderdelen: de plant zelf en zijn omgeving. Sterkere planten zijn minder vatbaar voor plagen, schimmels en ziekten, en de omgeving van de plant heeft een grote invloed op de gezondheid van de plant”, legt Wim uit.

WEERBARE PLANTEN

SCROLL NAAR BENEDEN

We denken aan niks anders

dan de

Toekomst

DUURZAME TEELT VAN WEERBARE PLANTEN

Arca Kromwijk en Wim Voogt zijn werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker bij Wageningen University & Research, gespecialiseerd in glastuinbouw.

Zij weten alles over het telen van planten en zijn iedereen altijd een stapje voor. Hun onderzoeksprojecten in verschillende expertisegebieden zijn gericht op het ontdekken van nieuwe teeltmethodes en het verbeteren van conventionele teeltwijzen om planten te beschermen tegen plagen en tegelijkertijd de milieubelasting van de glastuinbouw te verminderen. We spraken met hen over de glastuinbouw nu en in de (nabije) toekomst.

 

Welke ontwikkelingen verwachten de onderzoekers in de nabije toekomst? “Een van de dingen die ik zeker zie gebeuren, is precisievoeding”, zegt Wim. Wat houdt dat in? Arca legt het uit: “Op dit moment wordt voor alle planten vaak hetzelfde voedings- en bewateringsplan aangehouden, zonder echt te kijken naar de specifieke behoeften van die plant. We verwachten dat in de toekomst enkelvoudige voedingssupplementen de norm zullen worden. Op die manier kan de teler de voedingsstoffen in de gewenste verhouding mengen.” Wat betreft watergebruik verwachten de twee onderzoekers dat kwekers vaker zullen kiezen voor regenwater als primaire watervoorziening, aangevuld met herbruikbare bronnen, behandeld en ontzilt afvalwater (in plaats van ontzilt bronwater), in combinatie met het toedienen van voedingsstoffen.

“Sommige voedingsstoffen, zoals fosfaat en kalium, zijn niet hernieuwbaar en zullen dus schaars worden. Door meer te gaan recyclen in plaats van te verbruiken, kan dit tekort worden opgevangen. Denk bijvoorbeeld aan het ontginnen van mineralen uit rioolwater. Of aan het hergebruiken van de stikstofoverschotten uit mest van de landbouw in de tuinbouw.”

En dan is er natuurlijk nog de technologie. Volautomatisch meten met sensoren, monsters nemen met robots, kunstmatige intelligentie gebruiken om planten op afstand te telen, computergegenereerde voedingsplannen gebruiken, robots die het vuile werk opknappen en drones en camera’s die de kas zelfstandig in de gaten houden... In de toekomst kan dit allemaal werkelijkheid worden.

DRONES & DATA

De regelgeving rondom het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen wordt steeds strenger en de maatschappelijke druk op de tuinbouwsector om zijn carbon footprint te verlagen is groot. Daardoor wordt preventie essentieel. In plaats van ziekten en plagen te bestrijden met chemische of andere energieverbruikende methodes, zoeken de onderzoekers naar manieren om het ontstaan van plagen te voorkomen. “Onderzoek naar de weerbaarheid van een plant richt zich op twee onderdelen: de plant zelf en zijn omgeving. Sterkere planten zijn minder vatbaar voor plagen, schimmels en ziekten, en de omgeving van de plant heeft een grote invloed op de gezondheid van de plant”, legt Wim uit.

WEERBARE PLANTEN

Arca: “Meststoffen kunnen hierbij ook een rol spelen, maar ze verrichten geen wonderen, zoals mensen soms lijken te denken. Sommige voedingsstoffen lijken echter positieve effecten te hebben. Een voorbeeld daarvan is silicium. Deze voedingsstof vertraagt de ontwikkeling van meeldauw in komkommer-, rozen- en aardbeienplanten. Ook calcium lijkt een gunstig effect te hebben. We hebben ontdekt dat plantencellen met een calciumtekort vatbaarder zijn voor Botrytis. Het kan dus helpen om extra calcium toe te voegen aan de plantenvoeding, hoewel de ziekte nooit helemaal te voorkomen is.”

Een andere manier om planten weerbaarder te maken, is door de luchtvochtigheid in de kas aan te passen, aangezien met name schimmels goed gedijen in een warme, vochtige omgeving. Of u kunt nuttige bacteriën of biologische vijanden uitzetten in het teeltsysteem. Bij Wageningen University & Research doen ze ook onderzoek naar de invloed van bacteriën en schimmels in de bodem op de weerbaarheid van planten. In 2020 wordt de hypothese getest dat het toedienen van een evenwichtige mix van voedingsstoffen in de bodem, bijvoorbeeld door gecontroleerd vrijkomende meststoffen te gebruiken in plaats van traditionele meststoffen, de diversiteit van het bodemleven kan verbeteren, waardoor ook de plantgezondheid beter wordt.

KAS

2030

Een van de kassen bij Wageningen University & Research in Bleiswijk licht roze op. “Welkom in de kas van 2030!”

Wim glimlacht. “Hier onderzoeken we verschillende kasinnovaties om emissieloos, fossielvrij en zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen te telen. We gebruiken bijvoorbeeld rood/blauw ledlicht. Dat heeft een lagere warmteopbrengst dan traditionele HPS-verlichting en is daardoor energie-efficiënter. Gevolg is dat het klimaat in de kas minder teruggekoeld hoeft te worden om de ideale teelttemperatuur te bereiken. Ook experimenteren we met een geheel nieuwe teeltbenadering voor freesia: los van de grond in een zandbed.”

Andere maatregelen zijn hergebruik van overtollige warmte, het gebruik van meerdere schermen voor optimale isolatie, warmtepompen en een groter verwarmingsoppervlak. In sommige onderzoeksgebieden is een zogenaamd staand leger uitgezet in de kas. Dit zijn natuurlijke vijanden die meteen in de aanval kunnen gaan zodra een bepaalde plaag ontstaat. “In deze futuristische kas is alles mogelijk!”

De KAS2030 wordt gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in samenwerking met het programma Kas als Energiebron.

TELEN 

ZOALS IN DE

TOEKOMST

Toekomstbestendig en duurzaam kweken is niet zo moeilijk als het lijkt. Arca en Wim geven enkele praktische tips die kwekers nu al kunnen toepassen.

Gebruik gecontroleerd vrijkomende meststoffen (bijv. Osmocote Exact) in combinatie met fertigatie. Zo kunt u de toediening van voedingsstoffen afstemmen op de behoeften van de verschillende gewassen en toch alle gewassen tegelijkertijd bewateren. Uit onderzoek naar de teelt van potorchideeën blijkt dat de EC-waarde en de totale stikstofuitstoot aanzienlijk kunnen worden verlaagd door gecontroleerd vrijkomende meststoffen toe te voegen aan het groeimedium en afvoerwater te hergebruiken

1

Wilt u afzonderlijke voedingsplannen creëren voor elk gewas, breng dan eerst de plantengroei, de plantgezondheid en de teeltomstandigheden in kaart. Als u eenmaal weet welke verschillende behoeften de planten hebben, kunt u het voedings- en bewateringsplan daarop aanpassen voor een hogere opbrengst, efficiëntere voeding en gezondere planten.

2

Streef naar het ideale evenwicht tussen het verlagen van de carbon footprint van de tuinbouw en het verhogen van de opbrengst. Breng alle omstandigheden en energieverbruikende elementen in kaart en pas ze naar wens aan. Kijk naar de kas zelf, de ventilatie, de schermen, de verwarming, de bewatering en de verlichting. Al deze elementen kunt u afzonderlijk van elkaar optimaliseren. Dit wordt Het Nieuwe Telen genoemd.

3

Reken niet alleen op robots en data! Er zijn nog steeds mensen van vlees en bloed nodig om planten te kweken. Gebruik al uw kennis en ervaring op het gebied van plantenfysiologie en natuurkunde. Denk na over hoe planten groeien en hoe u ze daarbij kunt helpen door de juiste omstandigheden en voedingsplannen te creëren.

4